Mimo wszystko

Ostatnio często bywam na szwedzkich mszach. Przełamuję się. Umieram.

To będzie wpis trochę teczniczny, nie każdy zrozumie. Ale muszę to wypowiedzieć.

Na wstępie małe zastrzeźenie - naprawdę nie jestem jakimś betonem, przez wiele lat brałam udział w mszach harcerskich, oazowych, rekolekcyjnych, odnowowych, parafialnych, dominikańskich... Wiele rozumiem i zniosę, muzycznie też, ale nie dzierżę partactwa i ignorancji. To uwłacza godności Sakramentu, ale także przeszkadza nam ludziom mieć właściwą relację z Najwyższym. Owszem, jest bliskim Bogiem - ale nie kolesiem od piwa.

Zaraz wyjaśnię.

Zaczynam rozumieć szwedzki liturgiczny język, ale są rzeczy, których - jak dla mnie - zrozumieć się nie da... I nie mają nic wspólnego z językiem. Są rzeczy piękne i są strasznie szkaradne. Jestem zdezorientowana.

Muszę przyznać, że jedna rzecz podoba mi się bardzo w tym szwedzkim kościele katolickim, a mianowicie to, że szwedzcy kapłani potrafią śpiewać wszystkie części stałe, Gloria i Credo po łacinie i że dość często to robią. Cały kościół się wtedy włącza, co jest bardzo piękne, wzruszające i uroczyste. W Wielki Piątek trzech kantorów odśpiewało Pasję wg Św. Jana i było bardzo wzniośle, jak nigdy (nasz przeor to niezły tenor!), a dzisiaj w nocy - Lumen Christi! Deo Gratias!. W kościele, do którego chodzę, co tydzień są msze trydenckie, ale to, co opiszę dotyczy NOMu, czyli mszy posoborowej, którą wszyscy znamy.

http://www.katolskakyrkan.se/1/1.0.1.0/254/1/

Ale cała reszta...

Tutaj w Szwecji doświadczam wyjątkowego niechlujstwa w celebrowaniu Eucharystii. Procesja z darami, jaką wczoraj widziałam w Lund, to śmiech na sali. Nikt nie przygotował darów na stoliku przy drzwiach - tuż przez procesją kapłan stojący przed ołtarzem wręczył je wyznaczonym wcześniej ludziom, by zrobili rundkę po kościele i ... przynieśli dary w procesji do tego kapłana... Nawet kadzidło i pokaźna służba liturgiczna nie czyni tutejszej liturgii tak wzniosłą jak zwykła niedzielna msza u polskich dominikanów... Wszystko robią jakoś tak zwyczajnie, bez patosu, bez piękna liturgii.... no koleś od piwa normalnie :/

Bardzo negatywnie odbieram to, że jest wiele momentów mszy świętej, kiedy ludzie nie wiedzą jak się zachowywać. Nie mówię tu o "gadaniu" czy "wierceniu się", ale o takich podstawowych sprawach jak postawa. Zdarza się, że gdy ja odruchowo klękam, inni odruchowo wstają. A jeszcze inni odruchowo siedzą. Bardzo zatraca się wtedy poczucie jedności zgromadzenia eucharystycznego.
I to nie w podczas nabożeństw, w których uczestniczy sie raz na ruski rok - jak liturgia Wielkiego Piątku. Mówię o "zwykłej" modlitwie eucharystycznej, na przykład. Na polskich mszach ludzie zachowują się "po polsku", czyli stoją - przyklęka się tylko na podniesienie. Na szwedzkich - wolna amerykanka. Może to wynikać z pochodzenia wspólnoty eucharystycznej, w Lund towarzystwo jest bardzo wymieszane... Ale czy ci nasi dominikanie (dominikanie!!!) nie mogliby jakoś edukować w tej kwestii? Nie ma żadnej reakcji.

Zdecydowanie najgorszym wymiarem tego niechlujstwa jest jednak brak szacunku dla Najświętszego Sakramentu. Przy komunii nie używa się pater, na przykład, na moich oczach Krew Pańska kapnęła na ziemię :/ W Wielki Czwartek widziałam z kolei jak kapłanowi spadła konsekrowana hostia, jakoś tak niechlujnie główny celebrans podawał ją innemu kapłanowi... Jak dodać komunię na rękę czy brak klękania jakiejś części ludzi przy podniesieniu rodzi sie poważne pytanie czy oni naprawdę wierzą to, co sie dzieje na ołtarzu w czasie Eucharystii...

Może to spuścizna protestantyzmu...?

Bardzo doceniam polską kulturę liturgiczną jak patrzę na tę tutaj... Jak byłam dzieckiem ta w wydaniu "parafialnym" zawsze wydawała mi się zbyt patetyczna, taka nawet trochę niezrozumiała, te sztywne pokłony lektorów, zawsze zsynchronizowane... taki teatr trochę, dla obserwatora z zewnątrz. Ale potem dorosłam do ukochania tego Wielkie Misterium - Nieziemskiej Liturgii, gdzie nie ma zbędnego gestu, gdzie każdy pokłon czy "szmatka" to wyraz największego szacunku i czci dla Sacrum.

Chyba konkretnie tęsknię sa liturgią trydencką. Jakoś tak podskórnie, bo nigdy nie brałam w niej udziału. Ale każdy łaciński śpiew na mszy budzi coś we mnie...

Przpomniało mi się to wszystko w ostatnich dniach, jak czytałam znowu objawienia Katarzyny Anny Emmerich. Modlitwa Jezusa w Ogrójcu to pasmo "kuszeń" (jak mówi Biblia) czy raczej ataków szatana na Jezusa. Bardzo mnie dotknął ten fragment, gdzie Katarzyna opisuje to, gdy szatan usiłuje przekonać Jezusa, ze nie warto umierać za takich ludzi - podsuwając Mu obrazy tych, którzy będą w przyszłości profanować Jego ciało, niegodnie je przyjmować albo wręcz bezcześcić. Posłuchajcie:

Rozpoznałam wśród tych Jego wrogów wszelkiego rodzaju znieważających Go w Najświętszym Sakra­mencie,(...) począwszy od zaniedbania, nieuszanowania, opuszczenia, aż do wyraźnej pogardy, nadużycia i najohydniejszego świętokradztwa; począwszy od zwrócenia się ku bożyszczom światowym, ku pysze i fałszywej wiedzy, aż do błędnych nauk, niewiary, zaciekłego fanatyzmu, nie­nawiści i krwawych prześladowań. W tłumie tym znaleźć można było wszelkiego rodza­ju osoby (...). Ślepych, którzy nie chcieli widzieć prawdy; chro­mych, którzy, widząc ją, nie chcieli przez le­nistwo iść za nią; głuchych, którzy nie chcieli słuchać przestróg Pana i gróźb Jego; niemych, którzy nawet mieczem słowa nie chcieli walczyć za Niego; wreszcie dzieci w towarzystwie światowych, zapominają­cych o Bogu rodziców i nauczycieli, przesy­conych rozkoszami świata, otumanionych czczym mędrkowaniem, ze wstrętem odwra­cających się od rzeczy Boskich, a ginących na zawsze z powodu ich braku. Widok dzieci w tym tłumie największą mi sprawiał przy­krość, bo przecież Jezus dzieci tak kochał. Między nimi najwięcej było źle wychowa­nych i niewłaściwie nauczanych, nieuczci­wych ministrantów służących do Mszy Świę­tej, którzy nie czcili należycie Jezusa w Naj­świętszym Sakramencie. Wina ich spadała w części na nauczycieli i niebacznych paste­rzy świątyń. Wreszcie z przerażeniem ujrza­łam, że do znieważania Jezusa w Najświęt­szym Sakramencie przyczyniało się także wielu kapłanów rozmaitych stopni hierarchii kościelnej, nawet takich, którzy sami mieli się za wierzących i pobożnych. Z wielu tych nieszczęśliwców wspomnę jeden tylko ro­dzaj. Byli to tacy, którzy wierzyli w obecność żywego Boga w Najświętszym Sakramencie, czcili Go i stosownie do tego nauczali lud, lecz z tej obecności Boga na ołtarzu niewiele sobie robili, a mianowicie nie starali się i nie dbali o pałac, tron, namiot, siedzibę i strój królewski tego Króla nieba i ziemi, tj. nie starali się utrzymać w porządku i schludno­ści kościoła, ołtarza, tabernakulum, mon­strancji żywego Boga, a także wszystkich na­czyń, sprzętów, ozdób, strojów, wszystkich w ogóle przyborów i rzeczy kościoła, domu Bożego. (...) Nie było to zaś przyczyną rzeczywistego ubóstwa, tylko ospałości uczuć, gnuśności, niedbalstwa, oddania się marnym rzeczom doczesnym, nieraz także samolubstwa i we­wnętrznej śmierci duchowej; a zaniedbanie takie widziałam nawet w kościołach zamoż­nych i dostatnich. Wielu było takich, którzy zamiłowani w okazałości światowej, pousuwali najwspanialsze i najczcigodniejsze pamiątki dawnych pobożniejszych czasów, a zastąpili je czczym blichtrem. (...)

[Katarzyna Emmerich "Pasja"]

Przejmujące są te obrazy i walka wewnętrzna Naszego Pana. Mimo to On decyduje się umrzeć...

Wiem, że też mam umrzeć - dla swoich oczekiwań czegokolwiek. Mam pokochać ten kościół tu MIMO to wszystko. Tak jak On go kocha. Emocjonalnie bardzo mi jest trudno, ale to nieważne. Wiem, że są tu ludzie, którzy szczerze i głęboko się modlą w czasie tych mszy świętych, nawet jeśli biora komunię na rękę.

Wszystkim czytelnikom, przyjaciołom i gościom, życzę tej miłości POMIMO w Waszym życiu. Takiej do końca, jak Nasz Zbawiciel ukochał nas, ludzi. Oddając się w nasze ręce i dopuszczając naszą profanację Go, wtedy i teraz. Na końcu tego umierania czeka Życie.